| Anatolij Wasiljew |
 Anatolij Wasiljew urodził się w 1942 roku podczas wojennej ewakuacji w okolicach miasta Penza. Dzieciństwo spędził w Baku i Tule, szkołę i uniwersytet ukończył w Rostowie na Donem. Studiował chemię. Po studiach pracował w instytucie chemii na Syberii, uczestniczył w badaniach oceanograficznych na Dalekim Wschodzie. W roku 1968 rozpoczął studia w moskiewskim GITIS-ie pod kierunkiem Marii Knebel. Zadebiutował na scenie MChAT-u spektaklem Solo na zegar z kurantem (1973). Pracował w Teatrze im. Stanisławskiego, następnie w Teatrze na Tagance. W 1981 roku zaczął wykładać w GITIS-ie oraz we WGIK-u; prowadził także zajęcia na Wyższych Kursach Scenopisarstwa i Reżyserii w Moskwie. W 1982 roku Wasiljew rozpoczął próby sztuki Serso Wiktora Sławkina, którą wystawiał w latach 1984–1985. W 1986 przygotował spektakl Sześć postaci w poszukiwaniu autora Luigiego Pirandella – było to przedstawienie dyplomowe studentów GITIS-u. W 1987 otworzył tym spektaklem swój własny teatr – Szkołę Sztuki Dramatycznej. Obydwa przedstawienia były wielokrotnie prezentowane za granicą. Do najważniejszych pedagogicznych realizacji Anatolija Wasiljewa w pierwszym etapie pracy w Szkole Sztuki Dramatycznej należą m.in: Vis-à-Vis (1988), Biesy Fiodora Dostojewskiego (1988), Każdemu jego prawda Pirandella (projekt włosko-rosyjski, 1993), Józef i jego bracia Tomasza Manna (prezentowany m.in. we Wrocławiu). W latach dziewięćdziesiątych reżyser prowadził także projekty pedagogiczne w Belgii (Centre International de formation en arts du spectacle, Bruksela), Szwajcarii (Académie Expérimentale des Théâtres, Verbier), prowadził klasę mistrzowską we Francji (CFPTS, Bagnolet), a także Szkołę Mistrzów z aktorami z Włoch, Francji i Belgii we Włoszech (Fagagna). W roku 2001 powstał nowy budynek Szkoły Sztuki Dramatycznej, w którym Wasiljew kontynuował swoje poszukiwania, skupiając się na pracy nad słowem. Jego projekty laboratoryjne z tamtego okresu to m.in.: Państwo Platona, Wieczór z Molierem, Poranek z Puszkinem, Iliada Homera (1996–2002). Do ostatnich spektakli wyreżyserowanych w Moskwie należą: Mozart i Salieri Aleksandra Puszkina, Materiały do Medei Heinera Müllera (z okazji III Olimpiady Teatralnej w Moskwie, w ramach współpracy z L’Académie Expérimentale des Théâtres, 2001), Iliada. Pieśń XXIII Homera oraz Z podróży Oniegina Puszkina. Pogarszająca się sytuacją polityczna w Rosji zmusiła Wasiljewa do opuszczenia swojego teatru i emigracji w 2006 roku do Francji. Poza granicami Rosji w XXI wieku powstały m.in. następujące spektakle: Amfitrion Moliera (Commédie Française, 2002), Teresa-filozof markiza Jeana-Baptiste’a Boyer (L’Odéon, 2007), Medea Eurypidesa (Epidauros, 2008). Trzykrotnie reżyserował na Węgrzech: były to spektakle wg tekstów Dostojewskiego (1994), Aleksandra Ostrowskiego (1998) i Marguerite Duras (2009). Od 2004 roku Wasiljew nieprzerwanie prowadzi działalność pedagogiczną na Zachodzie: we Francji (czteroletni kurs reżyserski w Lyonie: 2004–2008), we Włoszech (Rzym, Mediolan, Città di Piove, Wenecja – trzyletni projekt „L’Isola della pedagogia”), w Grecji (Ateny), w Hiszpanii (Barcelona), w Niemczech (Berlin) oraz w Polsce (dwuletni projekt w ramach programu „Masters in Residence” w Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu, od 2011). Od 1988 do 2006 roku spektakle Wasiljewa prezentowane były niemal co roku na festiwalu w Awinionie (Sześć postaci w poszukiwaniu autora, 1988; Iliada. Pieśń XXIII, 2006; Mozart i Salieri). W 2008 swoje prace prezentowali tam również w programie oficjalnym absolwenci jego kursu reżyserskiego w Lyonie (Wieczór Platon/Magritte, Improwizacja wersalska Moliera). Anatolij Wasiljew jest laureatem licznych nagród i wyróżnień, m.in. nagrody Nowe Rzeczywistości Teatralne (Taormina, 1990), nagrody Chaos (Agrigente, 1992), nagrody im. Stanisławskiego (Moskwa, 1988, 1997). W 2008 roku został wybrany Światowym Ambasadorem Teatru z ramienia UNESCO. Jest kawalerem trzech orderów francuskich: Kawalerem Orderu Sztuki i Literatury (1989), Kawalerem Palm Akademickich (2005), Komandorem Orderu Sztuki i Literatury (2006). Pirandello. Szczepienie. Praktyka etiudy Otwarte zajęcia laboratoryjne w ramach programu „Masters in Residence” Więcej... Kalendarium seminarium badawczego technik aktorskich Anatolija Wasiljewa • 7–11 kwietnia 2011: warsztaty z Anatolijem Wasiljewem • 16 maja – 20 czerwca 2011: praca międzynarodowej grupy uczestników metodą etiudy nad scenami z dramatów Mewa, Wujaszek Wania, Trzy siostry i Wiśniowy sad Antoniego Czechowa; seria wykładów Anatolija Wasiljewa na temat konstrukcji scen w dramacie i ich analizowania • 17 października – 12 listopada 2011: praca zatytułowana „Czechow – dialog”, w oparciu o opowiadania Czechowa Pojedynek i Opowieść nieznanego człowieka • 5 marca – 10 czerwca 2012: praca laboratoryjna z aktorami z wykorzystaniem dramatów Luigiego Pirandella • 8–22 października 2012: praca nad precyzyjnymi strukturami działania za pomocą narzędzi improwizacyjnych z wykorzystaniem dramatu Szczepienie Pirandella • 25 i 27 października, 6–7 grudnia 2012: otwarte zajęcia laboratoryjne Pirandello. Szczepienie. Praktyka etiudy |