| Kolumny. Ormiańskie śpiewy liturgiczne |
|
Koncert rodziny Kerovpyan (Paryż) oraz Teatru ZAR (Wrocław) 15 kwietnia {poniedziałek} 19:00 Łódź, Fabryka Sztuki, ul. Tymienieckiego 3 Koncertowi towarzyszyć będzie wystawa fotograficzna Magdaleny Mądrej Obrazy z Anatolii
Ormiańskie śpiewy liturgiczne oparte są na motywach melodycznych, których kantorzy uczą się już we wczesnym dzieciństwie. Wszystkie modi ormiańskiego oktoechosu bazują na systemie interwałów naturalnych, dlatego też różnorodność modi generuje wielość dźwiękowych światów kreowanych podczas każdego nabożeństwa. Filarami tradycji ormiańskich śpiewów liturgicznych są od wieków kantorzy Kościoła ormiańskiego, którzy poznają tajniki systemu modalnego od mistrzów śpiewu. Podczas koncertu Kolumny członkowie Teatru ZAR oraz Virginia i Aram Kerovpyanowie, założyciele Centrum Studiów nad Ormiańskim Śpiewem Liturgicznym i zespołu Akn w Paryżu, zaprezentują wyniki pracy eksperymentalnej, będącej owocem dwóch lat „zanurzania się” w świecie muzyki modalnej. Koncertowi towarzyszyć będzie prezentacja zdjęć Magdaleny Mądrej, dokumentujących wyprawę Teatru ZAR do Anatolii w lipcu 2012 roku. Podczas kilkudniowej podróży grupa odwiedziła miejsca, gdzie przed 1915 rokiem mieszkali Ormianie, między innymi pozostałości miast Palu, Harput, ruiny świątyń ormiańskich we wsiach i miastach, tętniących codziennym życiem. Spotkania z mieszkańcami osad tureckich i ich opowieści dopełniła wizyta w rejonie Dersim, zamieszkałym przez Kurdów, szczególnie Zaza, a wśród nich wyjątkowych śpiewaków i opowiadaczy historii, dengbeszów. Koncert i wystawa zdjęć stanowią część projektu „Armine, Sister” wrocławskiego Teatru ZAR, odnoszącego się do wyjątkowej w kulturze ormiańskiej tradycji śpiewu monodycznego oraz sposobu, w jaki została ona przechowana w diasporach po Ludobójstwie Ormian w 1915 roku. Jedną z podstawowych idei projektu jest kwestia tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowana z powinnością dania świadectwa. Premiera nowego przedstawienia grupy zaplanowana jest na 14 listopada 2013 roku, w Studio na Grobli Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Aram Kerovpyan urodził się w Stambule, doktor muzykologii. Jako chłopiec odbył naukę śpiewu liturgicznego w Kościele ormiańskim. Uczył się gry na kanunie i studiował system muzyczny Bliskiego Wschodu u mistrza Saadeddina Öktenaia. W 1977 roku przeprowadził się do Paryża, gdzie całkowicie poświęcił się muzyce, grając z wieloma muzykami z Bliskiego Wschodu. W 1980 roku dołączył do Ensemble de Musique Arménienne, który później zmienił nazwę na Kotchnak. Od tamtej pory głównym obszarem jego badań stała się muzyka ormiańska, szczególnie system modalnych skal pieśni liturgicznych. W 1985 roku założył zespół ormiańskich pieśni liturgicznych Akn. Równolegle z pracą muzyka uczestniczy w konferencjach i seminariach, prowadzi wykłady w Europie i Ameryce Północnej, a także regularnie publikuje artykuły i prace na temat teorii ormiańskiej muzyki modalnej. Virginia Pattie Kerovpyan urodziła się w Waszyngtonie (USA). Studiowała śpiew i śpiewała w wielu chórach i zespołach muzyki dawnej jako chórzystka i solistka. Następnie wyjechała do Francji, gdzie kontynuowała naukę śpiewu w École Normale Supérieure de Musique de Paris oraz Conservatoire National Supérieur de Musique. Występowała i nagrywała z wieloma zespołami muzyki dawnej, m.in. Les Arts Florissants, Ensemble Guillaume de Machaut de Paris, Per Cantar e Sonar, l’Offrande Musicale, La Grande Écurie et la Chambre du Roy. W 1976 roku wraz z Roubenem Haroutunianem założyła duet, który później przyjął nazwę Kotchnak, a w 1985 roku pomogła stworzyć zespół ormiańskich pieśni liturgicznych, Akn. Vahan Kerovpyan urodził się w rodzinie ormiańskiej w Paryżu, muzyk, instrumentalista, kompozytor. Uczył się gry na dehol u Edmonda Zartariana oraz na zarbie i dapie u Madjida Khaladja. Prowadzi warsztaty gry na bębnach i perkusji, gra na pianinie i śpiewa w ormiańskim chórze, Akn. Od 2003 roku jest członkiem zespołu Kotchnak. Ukończył studia ormiańskie we Francuskim Narodowym Instytucie Języków i Cywilizacji Orientalnych (INALCO), studiował historię na uniwersytecie Paris-Sorbonne (Paris IV). Bierze udział w projektach mających na celu ocalenie dziedzictwa ormiańskiego, m.in. prowadzi zajęcia dla dzieci ormiańskich, publikuje artykuły, działa aktywnie na polu renowacji ormiańskich zabytków architektonicznych w Turcji. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego   |
||
