Zdjęcia: François de la Patellière-Abdelhadi Lasfar, dźwięk: Arnaud Jolif, montaż: Claude Le Gloux, konsultant: Malika Lasfar, muzyka: Boussou Ganga/N’Goni/Tambours Yoroubas, realizacja: Pierre Guicheney, produkcja: Farid Rezkallah, France 3 Ouest/24 Images. 52 min, 2005.
Jest wiosna roku 2005, trupa 12 Gnawa, członków bractwa czarnoskórych potomków marokańskich niewolników, przemierza łąki i zagajniki francuskiego departamentu La Mayenne z pokazami swoich rytuałów uzdrawiania i archaicznych tańców. Niezwykła karawana wędrowców rozstawia swój namiot na placach w kolejnych miasteczkach na północy departamentu. Owe postoje są dla Gnawa doskonałą okazją do zapoznania się z mieszkańcami europejskich wiosek i miasteczek, których wyobraźnia, dzięki niezwykle mocno rozpowszechnionej tu ludowej tradycji znachorskiej, silnie przesiąknięta jest elementami magii. Trupie przewodzi dwóch „starszych” bractwa z Casablanki: główny muzyk (kapelmistrz) Hamida Boussou oraz kapłanka i wróżbitka Fatna Hadnan.
Ów niezwykły dokument filmowy przybliża nam osobiste doświadczenia życiowe członków bractwa z Afryki, a zwłaszcza Fatny Hadnan oraz jej córki i asystentki, Maliki Lasfar. Sceny kolejnych odwiedzin u lokalnych „marabutów” (znachorów z Mayenne zwanych tutaj potocznie „małymi świętymi”) i u tradycyjnych uzdrawiaczy afrykańskich czynią z tego dokumentu swoistą kronikę radosnego spotkania się dwóch tradycji magicznych obrzędów, dwóch cywilizacji. Wiele obrazów, bardzo osobistych i poetyckich, zostało zarejestrowanych na taśmie filmowej przez Abdelhadi’ego Lasfar’a, syna kapłanki Fatny Hadnan, w rodzinnym domu w Casablance, podczas uroczystych ceremonii inicjacyjnych Gnawa, a także w trakcie całej podróży przez Mayenne. Z kolei Malika Lasfar brała udział w montażu filmu jako konsultantka Pierre’a Guicheney, który sam kiedyś przeszedł rytuał inicjacji Gnawa. Ukazując ludzi i ich niezwykłe umiejętności w sposób bardzo bezpośredni, film ten, będący wspólnym dziełem wielu osób, wykracza poza granice tradycyjnego dokumentu. Autorzy tego obrazu są bowiem zarówno aktorami, jak i reżyserami, autorami własnych działań i własnych wypowiedzi. Film Pierre’a Guicheney Gnawa w gaju jest dokumentem naprawdę wyjątkowym, to zarówno oryginalne studium antropologiczne, jak podróż do samego centrum świata od wieków owianego mgłą tajemnicy.
Film powstał przy wsparciu Instytutu Francuskiego w Casablance, miasta Mayenne, władz regionalnych Pays de Haute Mayenne, CNC, władz Regionu Pays de Loire, Rady Generalnej Departamentu Mayenne oraz Unii Europejskiej.
|