| Koncert pieśni kurdyjskich w wykonaniu Dengbesza Kazo |
|
Bı dengê Kazo awazên resen 19 listopada {wtorek} 19:00 Synagoga pod Białym Bocianem, ul. Pawła Włodkowica 5a Wstęp wolny Koncert w ramach seminarium praktycznego VoicEncounters
Dengbesz Kazo urodził się w 1950 roku w miejscowości Van, obecnie mieszka pod Stambułem. Często koncertuje, wykonując zarówno popularne kurdyjskie pieśni, jak i własne kompozycje. Zgodnie z tradycją opowiadaczy historii również improwizuje. Od 1960 roku praktyka dengbeszy została oficjalnie zakazana przez rząd turecki. W latach osiemdziesiątych wielu z nich musiało wyemigrować do miast w poszukiwaniu bezpieczeństwa i pracy. Nowo przybyli osiedlali się w najbiedniejszych częściach miasta. Tradycja dengbeszy zaczęła zupełnie zanikać. W 2003 roku dzięki środkom unijnym zaczęto tworzyć miejsca i projekty mające na celu ochronę tej tradycji. Pamięć dengbeszy to skarbnica wiedzy na temat historii i tradycji Kurdów. Trwają prace dokumentacyjne, dzięki którym niebawem będzie można i opisywać ten niezwykły fenomen głosów, które wcielają przeszłość.  Dengbesze to członkowie społeczności kurdyjskiej, którzy gromadzą i prezentują w formie recytacji opowieści z życia w kurdyjskich wioskach i miastach. Pomiędzy dengbeszami z Kurdystanu a dawnymi śpiewakami i artystami z innych kultur dostrzec można wiele podobieństw. Francja miała swoich żonglerów i minstreli, a Anglia swoich bardów. Dengbesze wpisują się w tę tradycję, ale odróżnia ich to, że ich sztuka opiera się tradycyjnie na głosie, a nie na akompaniamencie instrumentalnym. Tematyka pieśni (tzw. kilam), wykonywanych przez godzin, a nawet przez kilka dni, obejmuje heroiczne wyczyny wojowników (pêlewan), przygody wędrowców, bitwy wielkich kurdyjskich plemion, radości i tragedie miłości odwzajemnionych i nieodwzajemnionych oraz zmagania z klęskami żywiołowymi i ludzkimi nieszczęściami. Po zamachu wojskowym w 1980 roku zakazano używania języka kurdyjskiego, odbierając głos dengbeszom, których wiele pieśni odeszło w niepamięć. Współpraca: Fundacja Bente Kahan i Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich, oddział Wrocław   |