| Pan Tadeusz |
|
Ewa Benesz mówi Kochajmy się!, XII księgę Pana Tadeusza Adama Mickiewicza 24 czerwca 2014 {wtorek} 19:00 Sala Teatru Laboratorium Bilety: 15 zł Rezerwacja i sprzedaż: sekretariat@grotowski-institute.art.pl; tel. 71 34 45 320 Bilety online Czas trwania: 50′ Mickiewicz w „Epilogu” marzył, aby jego strofy „zbłądziły pod strzechy”. Ewa Benesz na swój sposób ziściła te marzenia. Mówiła publicznie fragmenty „Pana Tadeusza” może kilkaset razy: we wsiach, w domach, świetlicach, w wielkich miastach, kościołach, na łąkach. Czasem dla wielu ludzi, czasem tylko dla jednego człowieka. […] Rytm poematu zmuszał ją do chodzenia – jakby w tym tekście zaklęte było pielgrzymowanie. Wydeptała wtedy wszystkie dróżki w Kazimierzu. „Pan Tadeusz” dawał jej nieprawdopodobną siłę. Dzięki Mickiewiczowi widziała wyraźniej, ostrzej: drzewa, zwierzęta, żywioły, świat. […] Jej sposób mówienia odwoływał się do dawnego kunsztu wędrownych opowiadaczy, którzy muzyką słowa i rytmu potrafili godzinami snuć historie lub śpiewać eposy. Tadeusz Kornaś, Śpiew aojda, „Didaskalia” 1999 nr 29, s. 59–61 Słucham Mickiewiczowskiej frazy, która w wykonaniu Benesz brzmi lekko, potoczyście. Wyobrażam sobie, że tak musiał brzmieć poemat, kiedy go Mickiewicz mówił swoim przyjaciołom emigrantom w Paryżu. Roman Pawłowski, Wajdelota, „Gazeta Wyborcza” 2010 nr 272, z dnia 22 listopada [dostęp: 08.04.2014]  Ewa Benesz jest absolwentką filologii polskiej UMCS w Lublinie (1966), aktorką dramatu (1971). Zaczęła pracę w teatrze u Ireny i Tadeusza Byrskich w Gorzowie Wielkopolskim, którzy kontynuowali tradycję Reduty Osterwy i Limanowskiego. Brała udział w pierwszym etapie prób do Apocalipsis cum figuris w Instytucie Aktora – Teatrze Laboratorium we Wrocławiu, zakończonych pokazem Ewangelii (1966–1968). W następnych dwóch sezonach grała w Teatrze Idy Kamińskiej w Warszawie, m.in. dwie główne role kobiece w Golemie i Dybuku. Równocześnie była wolnym słuchaczem PWST im. Aleksandra Zelwerowicza (1968–1970). Współtworzyła Puławskie Studio Teatralne (1970–1973), potem Studio Dramatyczne w Warszawie (1974). Po likwidacji Studia Puławskiego z powodów politycznych grała gościnnie w teatrach, nie wiążąc się z żadnym etatowo, m.in. rolę Solwejgi w Peer Gyncie w reżyserii Zbigniewa Cynkutisa w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu (1976). Podczas Uniwersytetu Teatru Narodów we Wrocławiu uczestniczyła w stażu Petera Brooka (1975). Przez lata wędrowała po kraju z Panem Tadeuszem Adama Mickiewicza, głównie wzdłuż granicy wschodniej kraju, od Chełma po Sejny (1974–1977), i w Kaliskiem, we współpracy z Muzeum Adama Mickiewicza w Śmiełowie (1980–1981). Program wędrówek wiejskich nosił tytuł W poszukiwaniu reżysera epopei narodowej. Równolegle do programu wiejskiego tworzyła akcje do dziesięciu Elegii duinejskich Rainera Marii Rilkego we współpracy z Mirą Żelechower-Aleksiun w plenerze miejskim (1976–1981). Mówiła również Psalmy Przyszłości Narodu Polskiego Zygmunta Krasińskiego (1973–1981). Współpracowała z awangardą artystów, realizując akcje autorskie w galeriach sztuki na terenie kraju, m.in. Wiersz bez słów w Galerii 0 w Toruniu (1979), List do Orfeusza w Galerii Świdnickiej we Wrocławiu (1980), Legendę w Biurze Wystaw Artystycznych w Krakowie (1981). W 1981 roku powróciła do Teatru Laboratorium. W sezonie 1982/83 pracowała z grupą stażystów teatru nad Królem Duchem Juliusza Słowackiego. Współpracowała z Reną Mirecką w trzech kolejnych projektach realizowanych w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Łacińskiej (1982–1998) i współorganizowała International Centre of Work na Sardynii. Od 1997 roku prowadzi doświadczenia z pogranicza teatru i parateatru, głównie we Włoszech; od 2001 roku także praktyczne studia antropologiczne śródziemnomorskich mitów kosmogonicznych. Mówi Pana Tadeusza Mickiewicza w języku włoskim (Instytut Polski w Rzymie, 1998, festiwal kontrkultury włoskiej w Maremmie, 2009). Jej projekt „Źródłowe praktyki aktorskie” został włączony w latach 2003–2005 do programu dokształcania przez włoskie Ministerstwo Oświaty. Wykładała gościnnie na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1974–1975). Od 2001 roku prowadzi zajęcia praktyczne na uniwersytetach włoskich: Ca′ Foscari w Wenecji i Degli Studi w Katanii (2005–2006) i Suor Orsola Benincasa w Neapolu. Mieszka na Sardynii. Spektakl w ramach obchodów Święta Wrocławia |