Armine, Sister |
Spektakl Teatru ZAR w ramach II Sezonu Mistrzów „Świat miejscem prawdy” 16–18, 20–21 października 2015 {piątek–niedziela, wtorek–środa} 19:00 Studio Na Grobli Bilety: 20 zł Rezerwacja miejsc i sprzedaż biletów: sekretariat@grotowski-institute.art.pl, tel. 71 34 45 320 Prosimy o odbiór biletów w Sekretariacie (Przejście Żelaźnicze) najpóźniej dzień przed spektaklem. Spektakl Armine, Sister jest dedykowany historii, kulturze i ludobójstwu Ormian. W pierwotnym zamierzeniu spektakl miał być seansem, w którym to nie my wołamy tych, którzy odeszli, lecz duchy zmarłych wołają o unaocznienie, odczytanie śladu. Tytuł, Armine, Sister, rozumiemy jak pierwsze słowa listu bez czytelnego adresu, skazanego na wędrówkę w czasie i przestrzeni.
Mając na uwadze perspektywę, jaką nakreślił dla poezji, sztuki, a nawet edukacji po Auschwitz Theodor W. Adorno, chcielibyśmy zadać pytanie: „Czy XXI wiek ma szansę nie stać się wiekiem ignorancji?”. Poprzez nowy spektakl próbujemy zapytać o Europę, działając w przekonaniu, iż Europa jest pytaniem – o historię, tożsamość, godność. Jedną z podstawowych idei Armine, Sister jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dania świadectwa.
Pracując nad spektaklem, wielokrotnie przywoływaliśmy Fugę śmierci Paula Celana, w której sny oprawców i ofiar śnią się w jednej przestrzeni. Przestrzeń spektaklu-seansu pamięci, jak przestrzeń snu, jest wspólnie zamieszkana przez tysiące istnień. Armine, Sister dotyka kwestii, jak bolesny bywa proces niesienia pamięci. Stanowi również próbę wskazania/nazwania naszego miejsca wobec minionych pokoleń oraz próbę zrozumienia, kim jesteśmy – my stojący zawsze po drugiej pamięci, jak po drugiej stronie aparatu fotograficznego. Nasze oko wciąż przygląda się historii przez wziernik: ślad, cień, myśl.
Do współrealizacji nowego spektaklu zaprosiliśmy muzyków reprezentujących różne tradycje muzyczne Azji Mniejszej, Anatolii oraz Iranu, których spotkaliśmy podczas swoich wypraw: Dengbesza Kazo, kurdyjskiego śpiewaka urodzonego w Wan, Murata İçlinalçę, mistrza śpiewu w kościele pod wezwaniem św. Grzegorza Oświeciciela w Stambule, Mahsę i Marjan Vahdat, śpiewaczki z Teheranu, oraz Vahana Kerovpyana, kompozytora i perkusistę urodzonego w ormiańskiej rodzinie w Paryżu. Współpracujemy także ze śpiewaczką Virginią Pattie Kerovpyan. Najważniejszym współpracownikiem w pracy nad Armine, Sister jest Aram Kerovpyan – pochodzący ze Stambułu mistrz śpiewu w katedrze ormiańskiej w Paryżu. Aktorzy/muzycy: Davit Baroyan, Ditte Berkeley, Przemysław Błaszczak, Alessandro Curti, Jarosław Fret, Murat İçlinalça, Dengbesz Kazo, Aram Kerovpyan, Vahan Kerovpyan, Kamila Klamut, Aleksandra Kotecka, Simona Sala, Orest Sharak, Mahsa Vahdat, Marjan Vahdat, Tomasz Wierzbowski Prowadzenie studia śpiewu modalnego: Aram Kerovpyan Współpraca wokalna: Virginia Pattie Kerovpyan Scenografię wykonał zespół kierowany przez Piotra Jacyka: Maciej Mądry, Krzysztof Nawój, Paweł Nowak, Bartosz Radziszewski, Andrzej Walada Realizacja świateł: Maciej Mądry Koordynacja projektu: Magdalena Mądra Dramaturgia muzyczna, architektura spektaklu, reżyseria: Jarosław Fret Premiera: 28 listopada 2013
Czas trwania: 80 min. Teatr ZAR to międzynarodowy zespół założony we Wrocławiu przez stażystów Instytutu Grotowskiego. Jego skład kształtował się w trakcie cyklicznych wypraw badawczych do Gruzji w latach 1999–2003. Podczas tych podróży grupa poznała tradycje muzyczne, esencją których jest zbiór wielowiekowych pieśni polifonicznych, stanowiących prawdopodobnie najstarszą formę wielogłosu. Nazwa teatru „ZAR”, zaczerpnięta została od tytułu pieśni pogrzebowych, które w tradycji kaukaskiej, m.in. odwiedzanej przez grupę Swanetii, są istotą śpiewu rozumianego jako „kolumna dźwięku”. Praca zespołu wypływa z przekonania, że teatr, wbrew greckiemu thea – widzenie, nie powinien być wyłącznie oglądany, lecz przede wszystkim słuchany. „Wierzymy, że z takiego słuchania rodzą się głębokie obrazy, które nie mogłyby zostać stworzone nawet najnowszymi środkami teatralnej techniki. Wierzymy, że nawet ciało śpiewającego aktora lśni i emanuje energią dźwięku i pieśni, którą on sam się staje”. Spektakle zespołu są częścią długiego procesu prób, poszukiwań, wypraw i osobistych eksploracji. ZAR przynosi teatr sprzed podziału na gatunki i style, z czasów, kiedy był on wciąż jednią sztuk, czy nawet jednią rzemiosła i życia. Zespół tworzy w przeświadczeniu, które płynie z polskiej myśli romantycznej, iż zadania sztuki są nie tylko komplementarne wobec „poruszenia religijnego”, lecz potrafią zapełnić dynamiczną lukę między codziennością a transcendencją. Juliusz Osterwa, który jako jeden z nielicznych starał się uchwycić te idee w praktyce, i z którego myśli czerpał m.in. Jerzy Grotowski zapisał w swych notatkach zdanie, że „Bóg stworzył teatr dla tych, którym nie wystarcza Kościół”. Od 2011 roku zespół pracuje nad projektem „Armine, Sister”, dedykowanym kulturze ormiańskiej, realizowanym poprzez wyprawy i studia nad ormiańską historią i tradycją. Jedną z podstawowych idei projektu jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dawania świadectwa. Premiera nowego spektaklu miała miejsce 28 listopada 2013 roku w Studiu Na Grobli Instytutu Grotowskiego. Więcej informacji: www.teatrzar.art.pl Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego |