| Anhelli. Wołanie / Breslau 1945 |
|
Spektakl Teatru ZAR w ramach II Sezonu Mistrzów „Świat miejscem prawdy”
8–10 października 2015 {czwartek–sobota} 19:00 Wrocław, Dworzec Świebodzki, pl. Orląt Lwowskich 20b Bilety: 20 zł Rezerwacja i sprzedaż: sekretariat@grotowski-institute.art.pl; tel. 71 34 45 320Prosimy o odbiór biletów w Sekretariacie (Przejście Żelaźnicze) najpóźniej dzień przed spektaklem.
Przyszli wygnańce na Ziemię Sybirską i obrawszy miejsce szerokie, zbudowali dom drewniany… Juliusz Słowacki: Anhelli
Spektakl, będący hołdem dla autora Anhellego oraz wspomnieniem jego podróży do Ziemi Świętej z Neapolu przez Aleksandrię, Kair i Damaszek, dedykujemy Wrocławiowi oraz wszystkim tym, którzy przybyli tu po drugiej wojnie światowej. Podobnie jak w październiku 2011 roku w ruinach kościoła San Augustino w Belchite koło Saragossy, mieście noszącym ślady hiszpańskiej wojny domowej (1936–1939), Anhelli wybrzmi we Wrocławiu w szczególnym kontekście. Zaprezentowany zostanie na Dworcu Świebodzkim, gdzie siedemdziesiąt lat temu ludzie z Ziem Wschodnich, zmuszeni do opuszczenia domów, wysiadali z pociągów, by zamieszkać w obcym, zniszczonym mieście, które z czasem uczynili swoim.
„Spektakl Anhelli. Wołanie, który powstawał w czasie naszych wędrówek po Europie, zbudowany jest z fragmentów liturgii korsykańskiej, greckiej, sardyńskiej oraz hymnów rosyjskiego prawosławia. Najsilniejszym tworzącym go akordem pozostaje jednak cisza, którą wpisaliśmy w brzmienie ruin kościoła San Augustino w Belchite wbrew zniszczeniu, które go dotknęło, na przekór historii. Na Dworzec Świebodzki przychodzimy przekonani, że teatr – jak kolumna dźwięków – pozwoli nam stworzyć oś pomiędzy przeszłością a czasem obecnym”. Jarosław Fret Tematem Anhellego jest fenomen, z którym Teatr musi się zmierzyć, chcąc uchronić istotę swego miejsca w świecie. To temat integralności naszego życia, naszych ciał, nas samych. To temat opętania. Uczynienia z naszego wnętrza naczynia dla obecnego innego życia. Może nawet przyszłego życia. To temat prześwietlenia, przeanielenia. To temat opętania przez anioła. Jak przez ciało człowieka przeprowadzić anioła; pozwolić mu żyć tam przez moment? W jakim kształcie muzycznym? W jakiej wibracji? Żyjemy w katedrach ciał. Ważne są fasady, złocenia, ważne jest położenie i relacja wobec innych. Temat Anhellego wymagałby raczej małych drewnianych kościółków, w których pozostajemy sami. W zamknięciu. Zamiast katedr – małe świątynie serca. Małe kościoły ciała. Kaplice, domy schadzek. Tu wywołuje się zmarłych przodków, ale równocześnie niedokończony projekt dziadów rozszerza się tu w seans wołania Aniołów. Ich skrzydła nie są śnieżnobiałe. Już raczej szare, osmolone dymem dogasających dusz. Trzeba zaangażować raz jeszcze całe swoje wnętrze, całą pneumatykę naszego życia, stworzyć bardzo dużo miejsca w sobie, stworzyć rozległą pustą przestrzeń – pustą jak syberyjskie otchłanie. Tak pustą, że aż zasysającą. Muzyczny rdzeń spektaklu jest oparty na bizantyjskich i sardyńskich hymnach paschalnych. Pierwsze pokazy przedstawienia miały miejsce w Barbican Centre w Londynie, we wrześniu 2009 roku, jako ostatnia część tryptyku Ewangelie dzieciństwa, prezentowanego w ramach POLSKA! YEAR w Wielkiej Brytanii. Anhelli: Matej Matejka Ellenai/Eloe: Ditte Berkeley/Kamila Klamut Oraz Przemysław Błaszczak, Alessandro Curti, Jean François Favreau, Aleksandra Kotecka, Jarosław Fret, Ewa Pasikowska, Tomasz Wierzbowski Prowadzenie projektu: Jarosław Fret Realizacja świateł: Maciej Mądry Polska premiera: 15 kwietnia 2010 Czas trwania: 60 min.
Teatr ZAR to międzynarodowy zespół założony we Wrocławiu przez stażystów Instytutu Grotowskiego. Jego skład kształtował się w trakcie cyklicznych wypraw badawczych do Gruzji w latach 1999–2003. Podczas tych podróży grupa poznała tradycje muzyczne, esencją których jest zbiór wielowiekowych pieśni polifonicznych, stanowiących prawdopodobnie najstarszą formę wielogłosu. Nazwa teatru „ZAR”, zaczerpnięta została od tytułu pieśni pogrzebowych, które w tradycji kaukaskiej, m.in. odwiedzanej przez grupę Swanetii, są istotą śpiewu rozumianego jako „kolumna dźwięku”. Praca zespołu wypływa z przekonania, że teatr, wbrew greckiemu thea – widzenie, nie powinien być wyłącznie oglądany, lecz przede wszystkim słuchany. „Wierzymy, że z takiego słuchania rodzą się głębokie obrazy, które nie mogłyby zostać stworzone nawet najnowszymi środkami teatralnej techniki. Wierzymy, że nawet ciało śpiewającego aktora lśni i emanuje energią dźwięku i pieśni, którą on sam się staje”. Spektakle zespołu są częścią długiego procesu prób, poszukiwań, wypraw i osobistych eksploracji. ZAR przynosi teatr sprzed podziału na gatunki i style, z czasów, kiedy był on wciąż jednią sztuk, czy nawet jednią rzemiosła i życia. Zespół tworzy w przeświadczeniu, które płynie z polskiej myśli romantycznej, iż zadania sztuki są nie tylko komplementarne wobec „poruszenia religijnego”, lecz potrafią zapełnić dynamiczną lukę między codziennością a transcendencją. Juliusz Osterwa, który jako jeden z nielicznych starał się uchwycić te idee w praktyce, i z którego myśli czerpał m.in. Jerzy Grotowski zapisał w swych notatkach zdanie, że „Bóg stworzył teatr dla tych, którym nie wystarcza Kościół”. Od 2011 roku zespół pracuje nad projektem „Armine, Sister”, dedykowanym kulturze ormiańskiej, realizowanym poprzez wyprawy i studia nad ormiańską historią i tradycją. Jedną z podstawowych idei projektu jest podjęcie kwestii tabuizacji i zakłamania historii skonfrontowanej z powinnością dawania świadectwa. Premiera nowego spektaklu miała miejsce 28 listopada 2013 roku w Studiu Na Grobli Instytutu Grotowskiego. Więcej informacji: www.teatrzar.art.pl Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego |
