| Wyprawy |
|
Od 1999 roku uczestnicy projektu wielokrotnie wyprawiali się do Gruzji, Bułgarii i na półwysep Atos (Grecja), aby nawiązać praktyczne kontakty z osobami i grupami pracującymi z muzyką tradycyjną. Pobyt w Tbilisi pociągnął za sobą naukę rekonstruowanych pieśni religijnych, w tym także liturgicznych, śpiewanych przede wszystkim w najważniejszej cerkwi gruzińskiej – Sioni. Fundamentalną była tutaj praca z zapisami pieśni  dokonanymi na przełomie XIX i XX wieku, często jeszcze w systemie neumatycznym. Z kolei wyprawy do Bułgarii wiązały się z poszukiwaniami głosów żeńskich, których przeciwwagę stanowiły pieśni śpiewane przez mnichów w kościołach i monastyrach prawosławnego półwyspu Atos.  Najważniejszym doświadczeniem stał się jednak pobyt w Swanetii (jednym z piętnastu regionów Gruzji, usytuowanym w północno-zachodniej części kraju, w paśmie Wysokiego Kaukazu) i praca z muzyką Swanów, którzy przechowali w swej tradycji wielogłosowe pieśni, początkami sięgające przełomu naszej ery. Te liczące dwa tysiące lat pieśni pogrzebowe zar, wykonywane w języku niezrozumiałym dla samych Swanów, stanowią najstarszą formą wielogłosu w Gruzji, a być może na świecie. Śladem najistotniejszego ze spotkań stało się przyjęcie nazwy „ZAR” przez powstające stowarzyszenie (w języku gruzińskim słowo „zar” oznacza również „dzwon”, stąd też tłumaczenie słów „swanuri zari” – w polskiej transkrypcji – to „swańskie dzwony”).Osobny kontekst projektu stanowiły wyprawy Jarosława Freta i Kamili Klamut do Iranu, których celem była jedyna starożytna grupa gnostycka Mandejczyków, jaka przetrwała do naszych czasów. Mandejczycy przechowali w swej tradycji rytualnej ceremonię chrztu wywodzącą się od Jana Chrzciciela, niezmienioną w swej formie od dwóch tysięcy lat. W czasie drugiej i trzeciej wyprawy do Iranu została wykonana unikalna dokumentacja filmowa i fotograficzna, która posłuży do stworzenia filmu o Mandejczykach zamieszkujących rejon miasta Ahwaz. Część tego wyjątkowego materiału została zaprezentowana podczas międzynarodowej konferencji poświęconej Mandejczykom, zorganizowanej na Uniwersytecie Oxfordzkim w lipcu 2002 roku przez ARAM Society for Syro-Mesopotamian Studies. |